अमृत बास्कुने
हिमालपारीको जिल्ला मुस्ताङको कोरला हुँदै चीनको स्वशासित क्षेत्र तिब्बतसँग सीमाना जोडिएको मुख्य कोरलानाका खुलेको वर्ष दिन पुगेको उपलक्षमा चिनिया पक्षले वार्षिकोत्सव मनाएको छ । नाका शुरु भएको दिनको खुसीयाली मनाउन औपचारीक कार्यक्रमको आयोजना गरिएको थियो । नेपाल–चीन नाका खुलेको प्रथम वार्षिकोत्सवको उपलक्षमा चीन पक्षले कोरलानाको आफ्नो भूमिमा खुसीयाली स्वरुप औपचारीक कार्यक्रम आयोजना गरेको थियो ।
विगतको वर्षहरुमा पनि नाका खुल्ने र बन्द हुने गर्दै आएको भए पनि नाकामा संरचना निर्माण गरेर २०८० कार्तिक २७ (नोभेम्बर १३) देखि नियमित नाका सञ्चालन हुन थालेको थियो । नाका सञ्चालन भएको एक वर्ष पुगेको उपलक्ष्यमा मुस्ताङ तर्फका गाउँ पालिकाका प्रमुख तथा सुरक्षा निकायका प्रतिनिधिहरुलाई पनि आमन्त्रण गरेर चीनले आफ्नो भूमिमा नाका खुलेको वार्षिकोत्सव मनाएको मुस्ताङको सदरमुकामा जोमसोमको घरपझोङ गाउँपालिकाका अध्यक्ष मोहनसिंह लालचनले जानकारी दिनुभयो । गत वर्ष कार्तिक २७ (नोभेम्बर १३) देखि नाका खुलेको थियो । सोही दिन अर्थात् यस वर्ष कार्तिक २८ (नोभेम्बर १३) कै दिन पारेर अन्तरदेशीय ब्यापारीक नाकामा नाका खुलेको वर्षगाँठ मनाएको लालचनको भनाई छ ।
विश्वभर फैलिएको कोभिड–१९ भन्दा अगाडी हरेक वर्ष चीनले कोरलामा अन्तरदेशीय ब्यापार मेला गर्दै आएको थियो । कोभिडले गर्दा मेला रोकिएको र त्यस पछि भने संरचना नै निर्माण गरेर नाका नै नियमित खुला गरेसँगै ब्यापार मेला भने भएको छैन । चीन पक्षका स्थानीय जनप्रतिनिधि, सुरक्षा अधिकारीलगायतको उपस्थितिमा नेपालका प्रतिनिधिलाई समेत सहभागी गराएर चीन पक्षले गत वर्ष कार्तिक २७ गते नाका खुला गरेको थियो ।
नाका खुलेको एक वर्ष पुगेको उपलक्ष्यमा चीन पक्षले आयोजना गरेको कार्यक्रममा मुस्ताङबाट गाउँपालिकाका प्रमुख सहितको टोली सहभागी भएको मुस्ताङका प्रमुख जिल्ला अधिकारी विष्णुप्रसाद भुसालले जानकारी दिनुभयो । चीनले आयोजना गरेको कार्यक्रममा चीन पक्षले विभिन्न सास्कृतिक नृत्यहरू प्रस्तुत भएको समेत उहाँले जानकारी दिनुभयो ।
नेपालको तर्फबाट जिल्ला समन्वय समितिकी प्रमुख मायाँ गुरुङ लगायत मुस्ताङका पाँच वटा सबै पालिकाका प्रमुखहरु, नेपाल प्रहरी, ससस्त्र प्रहरीका प्रहरी नायव उपरीक्षकहरु, उपल्लो मुस्ताङका दुई वटा गाउँपालिका लोमन्थाङ र लोघेकर दामोदर कुण्ड गाउँपालिकाका उपाध्यक्ष तथा १० वटै वडाका अध्यक्ष सहितको टोली सहभागी भएको प्रमुख जिल्ला अधिकारी भुसालले बताउनुभयो । उक्त कार्यक्रम पछि केही छलफल समेत भएको उहाँको भनाई छ । नाकामा सहजताका लागि छलफल भएको उहाँले जानकारी दिनुभयो ।
नाका खुलेपछि चिनिया सामग्रीहरु नेपाल भित्रन सहज भए पनि नेपाली उत्पादनलाई चिन निर्यात् गर्न भने चिनिया पक्षबाट सहजता नभएको स्थानीयको आरोप छ । चिनिया अधिकारीहरुले नेपाली सामग्री निर्यातमा अबरोध गर्ने तर चिनिया सामग्री नेपाल आयात गर्दा भने केही पनि समस्या नुहने बताइएको छ ।
