देउसीको रकम पूण्य काममा

हिन्दु नेपालीको दोस्रो ठूलो चार्ड शुभ दिपावली (तिहार) मा विभिन्न संघ संस्था र समूहले देउसी भैलो खेलेर लाखौं रुपैयाँ संकलन गरेका छन् । कतिपय संघ संस्थाले भवन निर्माण, जातिय उत्थान, बाढी पीडित, शैक्षिक संस्था सुधार र संस्कृतिको संरक्षणको उदेश्यले लिएर देउसी भेलो खेलेका थिए । देउसी भैलो कार्यक्रमबाट यस वर्षपनि विभिन्न संघ संस्था र समूहले लाखौं रुपैयाँ संकलन गरेको समाचार सार्वजनिक भएका छन् । विगतको नजिरलाई हेर्ने होभने जुन उदेश्य लिएर देउसी भैलो संचालन गरिन्छ सो मुताबिक काम भने भएको पाइदैन । देउसी भैलोमा संकलित अधिकांश रकम वनभोज खाएर स्वाहा पारेको थुप्रै उदाहरणहरु हामी बीच छर्लङ छ । पवित्र कामको लागि संकलित भएको रकम दुरुपयोग भएपनि अहिलेसम्म कसैले आवाज भने उठाउन सकेका छैनन् । जुन उदेश्यले रकम संकलन गरिएको हो त्यही क्षेत्रमा खर्च गर्ने होभने समाज परिवर्तन हुन समय लाग्दैन ।
मगर समाजले आफ्नो संस्थाको भवन निर्माण गर्दा लागेको ऋण तिर्नको लागि भैलो कार्यक्रम संचालन गरेको बताएको छ । समाजले भैलोमा संकलित रकम सोही क्षेत्रमा खर्च गर्न जरुरी छ । बहुउदेश्यीय समाज सुविधा सम्पन्न भएमा कुनै जाति विशेष मात्रै होइन अन्य जातजातिका कार्यक्रम संचालन गर्नको लागि पार्टी प्यालेसमा मोटो रकम खर्च गर्नु पर्दैन । देउसी भैलोमा संकलित रकम ठुलाठालुको मिलेमतोमा हिनामिना गरेका समाचार पनि बेला बेलामा आउने गरेका छन् । त्यसैले संकलित रकम कहाँ कसरी प्रयोग भईरहेको छ भन्नेबारे सबै सचेत हुन जरुरी छ । मिजार समाज, साइनिङ डान्स गु्रप, राईजिङ डान्स गु्रप र नेपाल मगर विद्यार्थी संघले पनि विभिन्न उदेश्य बोकेर तिहारमा देउसी संचालन गरेका थिए । उनीहरुले लिएको उदेश्य पनि समाजको लागि हितकर छन् । देउसी संचालन गरेका आयोजकले संकलित रकमको जानकारी दिन पनि पछि हट्नु हुँदैन । आज आर्थिक पारदर्शिता र संकलित रकम उदेश्य अनुरुप खर्च गर्ने होभने भोलिका देउसी भैलोमा पनि मनग्य संकलन हुने वातावरण सिर्जना हुन्छ ।
यस्तै आर्थिक अभावबाट थला परेका जिल्लाको दुर्गममा रहेका विद्यालयहरुले शिक्षकलाई तलब र विद्यालयको भौतिक संरचना सुरक्षित बनाउन देउसी भैलो खेलेर लाखौं रकम संकलन गरेका छन् । राज्यबाट उपेक्षित गाउँका विद्यालयलाई संचालन गर्नको लागि विद्यालय प्रशासन र अभिभावकले देखाएको उत्साह निकै नै प्रशंसनिय रहेको छ । आफ्नै आँगन छेउमा रहेका सामुदायिक विद्यालयलाई शिक्षामा अब्बल र पुर्वाधारमा आधुनिक बनाउनु हामी सबैको दायित्व हो । गाउँ घरमा मनग्य पैसा छ तर, त्यसलाई कसरी समाज विकासमा प्रयोग गर्ने भन्ने धारणा नहुँदा गाउँका विद्यालय अभावबाट गुज्रिरहेका छन् । हाम्रा विद्यालयलाई जोगाउने हरेक नागरिकको दायित्व हो । त्यसको लागि स्थानिय स्तरमा आर्थिक जोहो गर्ने जुक्ति खोज्न जरुरी छ । देउसीले धेरै विद्यालयका मुहार फेरिदै छन् । केवल देउसीमा उठेको रकम सही ठाउँमा प्रयोग भए मात्र पुग्छ ।