अन्नपुर्ण पदमार्गमा आकर्षण बढ्दै

पोखरा, ५ मंसिर-“अन्नपूर्ण पदमार्ग क्षेत्र एक पटक जो कोही नेपालीले पदयात्रा गर्नैपर्ने ठाउँ रहेछ,” उक्त क्षेत्रमा पदयात्राका लागि पुगेका गोरखा पालुङटारका मनोज ढकालले भने । विगतका वर्षमा विदेशी पर्यटक मात्र हिँड्ने गरेको अन्नपूर्ण क्षेत्रमा यतिखेर ढकाल जस्ता धेरै स्वदेशी पर्यटकको लर्को देख्न सकिन्छ । नेपालीमा बढ्दै गएको घुमफिर संस्कृतिको विकासका कारण पनि अन्नपूर्ण क्षेत्र लगायतका स्थानमा आन्तरिक पर्यटकको चहलपहल बढ्दै गएको हो । पदयात्रा मार्गमा सीमित होटल रहेका कारण बसोबासका लागि भने समस्या भोग्नुपर्ने बाध्यता भएको बताउँदै ढकालले भने, “बढ्दो पदयात्रा प्रतिको आकर्षणलाई दृष्टिगत गरी यस क्षेत्रमा होटलको सङ्ख्या तत्काल विस्तार गर्नु आवश्यक छ ।”घान्द्रुकबाट पदयात्रा गर्दै आधार शिविरसम्म पुग्न विदेशी पर्यटककले सामान्यतः चार दिनको समय छुट्याउने गरेका छन् भने स्वदेशी पर्यटकले तीन दिन । पदमार्ग क्षेत्रमा रहेका २६ होटलका १५६ वटा कोठाले बढिरहेको आन्तरिक तथा बाह्य पर्यटकको चापलाई थेग्न सक्ने अवस्था नरहेको न्यू व्रिजस्थित कल्पना गेस्ट हाउसका सञ्चालक जमानसिंह गुरुङले बताए ।
हिमाल आरोहणको क्षेत्रमा सबैभन्दा जेठो हिमालका रूपमा चर्चित अन्नपूर्ण हिमालको पेरिफेरीमा गरिने पदयात्रा विश्वका उत्कृष्ट पदयात्रा मार्गमध्ये पर्दछ । सन् १९५० जुन ३ तारिखमा सर्वप्रथम फ्रान्सका हिमाल आरोही मोरिस हर्जोगले अन्नपूर्ण प्रथमको सफल आरोहण गरेसँँगै विश्वमा नै हिमाल आरोहणतर्फ आकर्षण बढ्दै गएको हो । अन्नपूर्ण हिमालको आरोहण भएको डेढ दशकपछि सन् १९६६ मा विश्वप्रख्यात पदयात्री एरिक सिप्टनले अन्नपूर्ण आधार शिविरको पदयात्रा गरेसँगै अन्नपूर्ण क्षेत्र क्रमिक रूपमा पदयात्राका लागि आकर्षक गन्तव्य बन्दै गएको हो । समुद्री सतहदेखि चार हजार १३० मिटरको उचाइमा रहेको अन्नपूर्ण आधार शिविरमा सन् १९६६ मा विश्वप्रख्यात पदयात्री एरिक सिप्टनले पदयात्रा गरेसँगै यो क्षेत्र पदयात्रा पर्यटनको आकर्षक गन्तव्य बन्दै गएको स्थानीय समाजसेवी एवम् अन्नपूर्ण सेन्चुरी पर्यटन महोत्सव– २०७४ का संयोजक ललित गुरुङ बताउँछन ।
अन्नपूर्ण आधार शिविरको गत वर्ष २८ हजार ५३१ विदेशी पर्यटकले पदयात्रा गरेका थिए । विदेशी पर्यटकका नेपाली सहयोगीसमेत गरी गत वर्ष अन्नपूर्ण आधार शिविरमा पुग्ने आन्तरिक पर्यटकको सङ्ख्या एक लाखजना भन्दा बढी रहेको संयोजक गुरुङको भनाइ छ । यस वर्ष गत वर्षको सङ्ख्यामा पर्यटक वृद्धि भएको बताउँदै उहाँले बढ्दो पर्यटकको चापलाई दृष्टिगत गरी तत्काल होटलको क्षमता अभिवृद्धि, पदमार्गको स्तरोन्नति लगायतका विषयलाई अघि बढाउनु अपरिहार्य भएको बताए । पर्यटकको ठूलै चाप देखिए पनि पदमार्ग बिग्रेका बाटाहरू मर्मत हुन नसकेको तनहँुको दमौलीबाट पदयात्रामा पुगेका दिलीप पण्डितले बताए । “धेरै पर्यटकका कारण होटलमा बास पाउन मुस्किल पर्ने रहेछ,” उनले, “बिग्रे भत्केका बाटालाई मर्मत गर्नका साथै पदयात्रीले गर्ने फोहोरलाई व्यवस्थित गर्न ठाउँ ठाउँमा डस्टबिन राखिदिए हुन्थ्यो ।” पछिल्ला वर्षमा विदेशी पर्यटकभन्दा स्वदेशी पर्यटक यस मार्गमा हिँड्ने गरेको बताउने घान्दु्रकको क्युमीस्थित वी ह्याभ भ्यू होटलका सञ्चालक कुमारप्रसाद गुरुङले बताए ।
नेपाल आउने विदेशी पर्यटकमध्ये ७० प्रतिशतले पदयात्रा र १० प्रतिशतले हिमाल आरोहण र २० प्रतिशत अन्य पर्यटक यस क्षेत्रको भ्रमणमा आउने गरेको नेपाल पर्यटन बोर्ड पोखरा कार्यालयका वरिष्ठ अधिकृत सूर्य थपलियाले जानकारी दिए । अन्नपूर्ण क्षेत्रको पर्यटकीय विकास यहाँको पदयात्रा पर्यटनसँग प्रत्यक्ष सम्बन्धित भएको यसको विकास एवम् प्रवद्र्धनका लागि अन्नपूर्ण गाउँपालिका गम्भीर भएको गाउँपालिकाका प्रमुख युवराज कुँवरले बताए । मार्ग छोटिँदै गएको वास्तविकताका साथै आन्तरिक पर्यटकको बढ्दो आकर्षणलाई दृष्टिगत गरी अन्य वैकल्पिक पदमार्गको विकास गरिंदै छ ।