सूचना प्रविधिको विकासले विश्व परिवेश अहिले एक गाउँमा परिणत भएको छ । समाचारको लागि रेडियो नेपाल र पत्रपत्रिका लामो समय कुनुपर्ने अवस्थाको अन्त्य भएको छ । विश्वका समाचार अहिले क्षणभरमै मोबाइलमा हेर्न सकिने भएको छ । सूचना प्रविधिको विकासले मानवीय जीवन सरल र सहज बनाएपनि यसले विकृति पनि उत्तिकै भित्राएको छ । सामाजिक संजाल फेसबुकमा अहिले धेरैको लत बसेको छ। हरेक समय फेसबुकमा झुण्डिने पुस्ताको संख्या दिन प्रतिदिन बढ्दै गएको छ । सामाजिक सञ्जालको दुरुपयोगले समाजमा विकृति, विसंगति, अपराधजन्य गतिविधि र महिला विरुद्धका हिंसा बढ्दै गएका छन् । सामाजिक संजालले समाजमा बिग्रह निम्त्याईरहेका बेला त्यसको रोकथाम गर्न कानुनको प्रभावकारी कार्यान्वयन भने हुन सकेको छैन । कानुन निर्माणका लागि राज्यले ढिलाई गर्दा साइबर अपराध बढ्दै गएको छ ।
सामाजिक संजालले विपत्मा पुलको काम गरेपनि यसको दुरुपयोगले व्यक्ति, समाज र सामाजिक सद्भावमा खलल समेत पु¥याएको छ । सामाजिक संजाल कतिपयका लागि कुण्ठित भावनाहरु व्यक्त गर्ने भित्तोको रुपमा पनि परिणत भएको छ । पछिल्लो समय सामाजिक संजालले सबैभन्दा बढी युवा पुस्तालाई असर गरेको छ । कोर्षसबुकमा ध्यान दिनुपर्ने धेरै मानिसको समय अहिले फेसबुकले बर्बाद बनाएको छ । यसैकारण कतिपय संस्थाले फेसबुक चलाउन प्रतिबन्ध लगाएका समाचार आउने गर्छन् । फेसबुकमा २४ सैं घण्टा झण्डने प्रवृत्तिले स्कुले विद्यार्थीहरु कोर्षलाई खासै ध्यान दिएका हुँदैनन। यसले अध्ययनमा गहिरो असर गरिरहेको छ । फेसबुकले समयको बर्बादी गरेको कुरा समयमै ध्यान दिन जरुरी छ । इन्टरनेटको माध्यमबाट अध्ययन गर्ने परिपाटीको विकास भएपनि यसको दुरुपयोग हुँदा युवापुस्ता नराम्रो बाटोतर्फ अग्रसर भईरहेको छ । फेसबुककै कारण परिवारका सदस्यबीच सद्भाव सल्बलाउने काम भईरहेको छ ।
सामाजिक सञ्जाल फेसबुकप्रति बढ्दै गएको लत र यसको सदुपयोग गर्न विद्यालयमा साइबर क्राइम सम्बन्धी कक्षा सञ्चालन अनिवार्य जस्तै बनेको छ । विद्यार्थीलाई सामाजिक सञ्जालको दुरुपयोगबाट हुने बेफाईदा र कानूनी तवरबाट हुने दण्ड सजायका विषयमा सचेत गराउनु पर्छ । पछिल्लो समय युवायुवतीले सामाजिक सञ्जाल प्रयोगका लागि न्यूनतम जानकारी बिनानै एकाउन्ट बनाउने अन्जान व्यक्तिहरुसँग च्याट, कल, सेयर गर्ने हुँदा समाजमा दिन प्रतिदिन अपराधको जोखिम बढ्दै गएको छ । समाजलाई सबैभन्दा बढी सचेत बनाउने क्षेत्र भनेको शिक्षण संस्था हुन् । शिक्षण संस्थाबाट तुरुन्तै सामाजिक संजालका सकारात्मक र नकारात्मक पक्षहरुलाई समाजमा पु¥याउन सम्बन्धित निकायले समयमै ध्यान दिने होभने फेसबुकमा समय बर्बाद बनाईरहेका युवापुस्तालाई कोर्षबुकमा ध्यान केन्द्रित गराउन सकिन्छ । सामाजिक संजालको दुरुपयोगले समाजमा हुने विकृतिलाई निरुत्साहित गर्नुका साथै विद्यार्थीलाई फेसबुकको सही उपयोग गर्न प्रेरित गर्न सकिन्छ ।
