लार्पवाहीको चरम रुप

मानिस काल गतिले अर्थात समयावधि पुगेपछि उसको मृत्यु हुनु एउटा स्वभाविक प्राकृतिक प्रक्रिया हो तर अस्वभाविक रुपमा भएका मृत्युहरुले मृत्यु हुनेहरुको परिवार मात्रै हैन सिंगो समाजलाई नै रुवाई रहेको हुन्छ । तीन महिना यता बागलुङका विभिन्न ठाउँमा भएका केही मृत्युका घटनाहरुले मृत्यु हुनेहरुका परिवार र समाजलाई रुवाएको मात्रै छैन नेपालको कानुन तथा विधि र व्यवस्थालाई गिज्याई रहेको छ । नेपाल विद्युत प्राधिकरणको विद्युत बितरण लाईन प्राधिकरणले गरेको चरम लार्पवाहीका कारण तीन महिना यता एक बालकसहित ४ जनाले ज्यान गुमाएका छन् । छोटो समयमा भएका श्रृंखलावद्ध घटना भएकाले झट्ट हेर्दा यि घटनाहरु आम मानिसको आँखा परेको भएपनि बिद्युतिय कारणले वा बिद्युत प्राधिकरणकै लार्पवाहीका कारण करेण्ट लागेर मृत्यु हुनेको संख्या भने योभन्दा पहिले पनि निकै धेरै छ ।
२०७४ सालको चैत्र महिनामा मात्रै बागलुङमा दुई बिद्युतिय दुर्घटना भए । पहिलो जिल्लाको जैमिनी नगरपालिका–४ बिनामारेमा भएको घटनामा एक जना जुजारु युवा चन्द्र बहादुर थापा क्षेत्रीको करेण्ट लागेर मृत्यु भयो । उनको बिद्युत प्रधिकरणकै काम पोल फेर्ने क्रममा प्राधिकरणका कर्मचारीको असावधानिका कारण करेण्ट लागेर मृत्यु भएको बताईएको छ । उनको मृत्यु भएको एक साता पनि नबित्दै चैतको २० गते जिल्लाको काठेखोला गउँपालिका–४ तंग्राम घर भैई बागलुङ बजारमा बसोबास गर्दै आएका बालक प्रज्वल थापाको करेण्ट लागेर मृत्यु भयो । प्रज्वलको मृत्युले निम्त्याएको बिपत्तिको चित्कार अझै सकिएको थिएन तर २०७५ साल जेठ ५ गते शनिवार जिल्लाको काठेखोला गाउँपालिका–६ बिहुँमा २ युवतीको करेण्ट लागेर मृत्यु भयो । बिहुँमा करेण्ट लागेर मृत्यु भएका निसा कँडेल र गुमा कँडेलको पनि नेपाल बिद्युत प्राधिकरणकै चरम लार्पवाहीका कारण मृत्यु भएको स्थानियले बताएका छन् । जंगलमा पातपतिंगर लिन गएका युवतीहरुको बिद्युत प्रसारण लाईनको पोलमा चुहावट भैरकाले करेण्ट लागेर मृत्यु भयो । पुलको माथिल्लो तहमा राखिएको माटोको इन्सुलेटरबाट बिद्युत प्रवाह नहोस र कुनै दुर्घटनाको सामना गर्नु नपरोस भन्नका लागि राखीएको हो तर इन्सुलेटरको जडानका क्रममा गरिएको सामान्य लार्पवाहीका कारण असामान्य दुर्घटना भएको छ ।
चरणबद्ध रुपमा भएका यस्ता दुर्घटनाको जिम्मेबारी कस्ले लिने ? पहिले–पहिले भएका दुर्घटनामा कमजोरी गर्ने सम्बन्धित निकायलाई कार्वाही गर्न नसक्दा पटक–पटक समस्या दोहोरिएको हो । बिद्युत प्राधिकरणको प्राबिधिक समस्या एउटा पाटो होला तर प्राबिधिक कारण देखाउँदै भैरहेका चरम लार्पवाहीको अनुसन्धान र छानविन गरेर दोषीलाई तत्काल कडाभन्दा कडा कार्वाही गर्नु आवस्यक छ । प्रसारण लाईनमा कयौ ठाउँमा लार्पवाही भैरहेका छन् । बिद्युत प्राधिकरणले समाधान गर्न सक्ने समस्याहरुमा समेत चरम बेवास्ता गर्दै भैरहेको लार्पवाहीलाई छानविन गरेर कार्वाही गर्ने र समस्या दोहोरीन नदिनको लागि सम्बन्धीत निकायलाई चनाखो बनाउने तथा आम सर्वसाधारणलाई बिद्युतीय दुर्घटनाका बिषयमा जनचेतला फ्लाउनु पनि अहिलेको आवस्यकता हो । बिनामारे, बागलुङ र बिहुँमा भएका बिद्युतीय दुर्घटनामा चरम लार्पवाही गर्ने बिद्युत प्रधिकरणलाई कारवाही र पिडितलाई क्षतिपुर्ति दिलाउने काम गरियोस ।